What is going on?
Conversations with investment advisor Maryann Gebauer Jul 11, 2025 An update on the Netherlands: Elze Van Hamelen https://maryanngebauer.substack.com/p/an-update-on-the-netherlands-elze *** Feb 22, 2025 What is going
Er waait een grootse wind, die geeft je hoofdpijn, of die wakkert de imaginatie aan.
- Catharina de Grote
Voor een transitie naar een bruisende en geïnspireerde samenleving moeten we de manier waarop we organiseren, produceren en samenwerken opnieuw uitvinden. Oude culturele waarden, zoals rentmeesterschap, geven daarbij richting voor nieuwe, waardegedreven organisatievormen die het individu en creatieve ontwikkeling centraal stellen. Ik ondersteun die transitie op een of meer van de volgende werkwijzen:
| Consultancy | Lezingen | Onderzoek |
FOCUS
Naar de ‘uitvindingskamer’: met creativiteit uitdagingen confronteren
De maatschappij staat flink op zijn kop: polarisering, economische onzekerheid, dreiging van oorlog en grote veranderingen in onze leefomgeving. Dat zorgt voor een fundamentele, existentiële onzekerheid. Die onzekerheid werpt ons terug op onze basis en nodigt ons uit om alles opnieuw uit te vinden: hoe we in het leven staan, welke waarden ons drijven, hoe we samenwerken, leiding geven en organisaties inrichten. In plaats van defensief te reageren of in de overlevingsstand te schieten – hoe geven we een creatieve draai aan wat er op ons af komt? Dat vraagt om innovatie, verbeeldingskracht en actiebereidheid. Kleine aanpassingen aan de status quo gaan niet leiden tot doorbraak oplossingen. Voor een doorbraak moeten we naar de ‘uitvindingskamer’ – het creëren van een ruimte voor open en vrije uitwisseling, waarin alle mogelijkheden en visies bespreekbaar zijn, om zo tot echte vernieuwing te komen.
Succesvolle organisaties door ruimte voor individuele ontplooiing en zinvolle samenwerking
Voor creatieve oplossingen moeten we zelf aan de slag, met het formuleren en uitvoeren van concrete en praktische alternatieven. Dat kun je niet alleen, dat zullen we in bedrijven en andere samenwerkingsverbanden moeten doen. In onze overgeorganiseerde maatschappij, met organisaties die de schaal van kleine bureaucratieën aannemen, komt het individu in de knel. Niets is demotiverender dan je een rad een machine te voelen, of alleen te werken voor je inkomen. Dat gebrek aan betrokkenheid heeft hoge kosten. Mensen komen het best tot hun recht in situaties waarin er ruimte is voor individuele expressie en creatieve ontwikkeling, waarin je met anderen een bijdrage levert aan een groter doel. De meest succesvolle organisaties zijn dan ook een platform voor zinvolle samenwerking.
DIENSTEN
Voor bedrijven
Voor bewonersgroepen
Spreker
Onderzoek
Voor bedrijven
Rentmeesterschap – Duurzaamheid met relevantie voor het bedrijf
De culturele traditie van rentmeesterschap stelt de mens centraal, vanuit een positie van zorg en verantwoordelijkheid. Het gaat om het operationaliseren van je waarden. Duurzaamheid vanuit deze invalshoek is een lens om de bedrijfsmissie en visie te realiseren. Het wordt een kader voor innovatie, en een uitgangspunt voor werknemers- en klanten binding. De positieve impacts, financieel, en op maatschappelijk-, sociaal- en milieuvlak, volgen dan vanzelf.
Mijn opleiding en werkervaring zijn op het gebied van het ontwikkelen van duurzaamheidsprogramma’s voor bedrijven. Veel van de inhoud wordt van buitenaf opgelegd: bijvoorbeeld via rapporteringsraamwerken zoals de Global Reporting Initiative, of door de VN Sustainable Development Goals (SDG’s). Daar draait het mijns inziens juist niet om. Door het raamwerk als leidraad te nemen wordt duurzaamheid een afvinklijstje, een vorm van marketing zonder inhoud. Het dwingt bedrijven om aandacht te besteden aan en geld uit te geven aan onderwerpen die helemaal niet essentieel zijn voor de bedrijfsvoering.
In de kern draait duurzaamheid om: hoe draag ik bij met mijn bedrijf? Wat bouw je op? Hoe ga je om met je medemens? Hoe zet je in gezamenlijkheid iets moois neer? Wat laat je straks achter? Dat is rentmeesterschap.
Daarvoor moet je terug naar de basis van de bedrijfsvoering: de visie en het product of dienst waarvoor het bedrijf is opgericht. Hoe zet je dat in de markt, met zo groot mogelijke positieve, en minimale negatieve impact? Voor het succes ben je altijd afhankelijk van samenwerking, met werknemers, klanten en andere stakeholders.
- Ik ondersteun onder andere in: missie en visie ontwikkeling en de programma’s om die te implementeren, talentonwikkeling van werknemers, stakeholder engagement, duurzame product ontwikkeling.
- Mijn benadering is strategisch en analytisch, met oog voor de rol van de sociale werkelijkheid.
Risico’s van de grote verbouwing van Nederland op de onderneming
De energietransitie, watertransitie, mobiliteitstransitie, autoluw agenda’s en meer – heeft gevolgen voor bedrijven en de lange termijnstrategie. Ruimtelijke plannen kunnen bijvoorbeeld effect hebben op bestaande of toekomstige vergunningverlening. Het invoeren van nulemmissiezones heeft mogelijk gevolgen voor bedrijfsauto’s, bereikbaarheid van het eigen bedrijf en van klanten. Het is bekend dat bewoners rondom windparken erg veel gezondheidsklachten ondervinden. De komst van windparken nabij bedrijventerreinen heeft ook nadelig effect op uw werknemers – verminderde concentratie, hoofpijn, duizeligheid. Wat betekent dat voor de productiviteit? Bovendien heeft de energietransitie gevolgen voor de toegang tot het net voor bedrijven. Beleid voor het verhogen van grondwaterstanden blijft ook op industrieterreinen niet zonder gevolgen. Heeft u die impacts al in kaart?
- Ik geef presentaties over de grote verbouwing, en ondersteun in het uitvoeren van risicoanalyses.
- Gezamenlijke actie is noodzakelijk voor succesvol verweer tegen omgevingsbeleid. Ik ondersteun opzetten van samenwerking tussen partijen die door hetzelfde beleid geraakt worden, om gemeenschappelijke constructieve alternatieven te formuleren en realiseren.
Meer informatie
neem contact op via info@vanhamelen.eu
Voor bewonersgroepen
De grote verbouwing van Nederland
Door het hele land worden inwoners geconfronteerd met hun leefomgeving die op de schop gaat: parkeerplaatsen worden verwijderd, wegen versmald, er worden 30 km zones en nul-emissie zones ingevoerd. Boeren moeten wijken voor natuurgebieden, en vissers voor windparken. Straten liggen open voor de aanleg van nieuwe energie- en data infrastructuur, waterstanden worden verhoogd om natuur te beschermen. Door het hele land zien we uitbreidingen van zonne- en windparken.
Nederland wordt namelijk verbouwd. Het lijken allemaal afzonderlijke onderwerpen. Echter, ze maken allemaal onderdeel van de ‘grote verbouwing van Nederland’. Dit is nationaal beleid dat vanuit de Nationale Omgevingsvisie (Novi) en de Contourennotitie nieuwe nota ruimte is ingezet. De beleidsdocumenten maken een vergelijking met de wederopbouwperiode, toen tijdens de ruilverkaveling 70% van het land ‘heringedeeld’ werd. In feite is met het verbouwingsbeleid een nieuwe ruilverkaveling gestart.
Inwoners die zicht willen krijgen op de verbouwingsprojecten in hun leefomgeving, en inspraak bij de lokale politiek, wijs ik de weg door het beleid door middel van artikelen, lezingen en workshops.
Lezingen en workshops op maat
De lezing wordt aangepast aan de doelgroep, bijvoorbeeld aan:
- Omwonenden van windparken
- Raadsleden die de Omgevingsvisie aan kiezers willen voorleggen
- Boeren en andere plattelandsbewoners
- Stedelingen met zorgen over smart-city activiteiten
In alle gevallen geeft de presentatie inzicht in het beleid en de historie achter de veranderingen in de leefomgeving. Daarnaast geeft het aanknopingspunten voor hoe je als inwoner inspraak in het verbouwingbeleid krijgt. Wanneer inwoners inspraak willen op de grote veranderingen in hun leefomgeving, lopen ze vaak tegen bureaucratische muren van de gemeente en provincie aan.
- Waar vind je de nodige informatie?
- Hoe ga je constructief het gesprek aan met bestuurders, Raads- of Statenleden?
- Welke stappen kun je hierin zetten?
Wil je daar zicht en grip op krijgen, dan kan Elze je ondersteunen door advies – of – in een workshop.
Wat levert het op?
- Je bespaart maanden lees- en zoekwerk in droge beleidsdocumenten
- Je weet de weg in hoe bij de gemeente/provincie aan te kloppen
- Je vindt ondersteuning bij het schrijven van zienswijzen
- Je ontwikkelt een effectieve strategie door van de succesverhalen van andere bewoners te leren
- En, tenslotte, je hebt minder advocaatkosten:
- Bij sommige projecten, zoals wind op land, wordt er in een later stadium vaak een advocaat ingeschakeld. Als je als actieve bewonersgroep op tijd met het bestuur in gesprek gaat, komt het voor dat ze geheel of gedeeltelijk van tafel gaan, is er uitstel, of op zijn minst worden zorgen van bewoners op tijd meegenomen.
- Als er wel juridische vragen gaan spelen, is er door de goede voorbereiding al een dossier opgebouwd waarmee de advocaat aan de slag kan, die hoeft dan minder uren te rekenen.
- Al met al kan vroeg in de actie komen dus flink wat kosten besparen en je slagvaardiger maken.
Meer informatie
Neem dan contact op via
info @ vanhamelen.eu
Spreker
In de afgelopen jaren onderzocht ik een breed scala aan onderwerpen voor verschillende onafhankelijke media: de energietransitie en windenergie, de grote verbouwing van Nederland, VN beleid, boeren en vissers, voedselzekerheid en ondernemerschap, bestuur en burgerzeggenschap, de smart city en surveillance, de effecten van elektromagnetische straling op de gezondheid, laboratoriumvlees, propaganda en gedragsbeïnvloeding, en zingeving vanuit Jungiaans perspectief.
Mijn focus vanuit duurzaamheid lag bij duurzame chemie vanuit de The Natural Step benadering.
Ik geef presentaties over deze en aanverwante onderwerpen. De meeste presentaties hebben ook de mogelijkheid om in workshop format gegeven te worden. Dan volgt na de kennisoverdracht uitwisseling en oefeningen om de kennis in actie om te zetten.
Meer informatie
Neem dan contact op via
info @ vanhamelen.eu
Onderzoek
‘De grote verbouwing van Nederland‘, (2023). Dit boek is een verzameling artikelen die verschenen in De Andere Krant in 2023 en 2024, over de grote verbouwing van Nederland.
Video met korte uitleg over de grote verbouwing: Link
Het Windmolendrama (2023), Hoe de uitrol van industriële windturbines een nieuwe toeslagenaffaire dreigt te worden. Onderzoek voor Clintel.
Problemen met wind op land, en normen die niet beschermen, uitleg in 5min: Link
Presentatie over het Windmolendrama (30 min): Link
‘Nederlandse boeren en vissers: Ondermijning van eigendomsrecht en de voedselvoorziening’ (2023). Uitgevoerd voor het Solari Report van Catherine Austin Fitts.
Interview door Paul de Bruin van Enerzijds, Anderzijds voor Radio Moddergat: Link
‘Pharma Food. Biotech on Your Plate: The Next Chapter in Big Money’s Battle to End Food Sovereignty’ (2022). Uitgevoerd voor het Solari Report van Catherine Austin Fitts.
‘‘Market transformations in the chemical sector. The Chemical Sector: From Care to Circularity’ (2020). Boekbijdrage aan ‘Changing the Game. Sustainable Market Transformation Strategies to Understand and Tackle the Big and Complex Sustainability Challenges of Our Generation’ (editors Andre Nijhof van Nijenrode University en Lucas Simons).
Bijdrage Green Chemistry Conference, Berlijn (2018). Systems approach to identify sustainable chemical innovations that encompass life-cycle impacts
BIO
Vanuit idealisme ben ik mijn carrière in duurzaamheid begonnen. Tijdens mijn studie ‘beleid, communicatie, organisatie’ aan de Vrij Universiteit leerde ik over de sociologische kant van organisaties. Ook in moderne samenlevingen houden we als mens de behoefte om deel uit te maken van een groep, een ‘stam’, en om daarin zinvol te kunnen bijdragen. Hoe organiseer je dat in bedrijven die vooral gericht zijn op het creëren van aandeelhouderswaarde en de ‘bottom line’?
Ik studeerde af op het onderwerp ‘Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’. Vanuit de overtuiging dat bedrijven vanwege hun innovatiekracht een doorslaggevende rol te spelen hebben in de transitie naar duurzaamheid, deed ik een vervolgstudie. Aan de Presidio Graduate School in San Francisco behaalde ik een MBA in sustainable management. Na deze studie ontwikkelde en implementeerde ik als consultant duurzaamheidsprogramma’s bij internationale bedrijven, voornamelijk in de chemische sector.
Vanwege de turbulentie in de samenleving ben ik in de afgelopen jaren een andere weg ingeslagen. Hoewel voor mij duurzaamheid nog steeds draaide om het leveren van een bijdrage aan een mooiere wereld door beter om te gaan met elkaar en de natuur, zag ik steeds meer schaduwkanten. Windenergie levert zoveel schade, kunnen we dat op basis van onze eigen definities wel duurzaam noemen? Is de energietransitie wel haalbaar? Waarom worden gerenommeerde wetenschappers met kritiek op klimaatmodellen gecanceld in plaats van gehoord? Binnen mijn werk was er geen ruimte voor deze vragen.
Daarnaast was ik op zoek naar antwoorden op bredere vragen: hoe verhoudt duurzaamheid zich tot de naoorlogse geschiedenis, globalisering en de geopolitieke context? Wat is de basis voor een bloeiende samenleving? Onder welke voorwaarden werkt democratie? Hoe bewaak je een menselijke maat in beslisstructuren? Bij verschillende onafhankelijke media platforms, zoals de Andere Krant, het Solari Report en de Clintel Foundation kreeg ik de ruimte dat onderzoek vrij uit te voeren.
Desondanks ben ik toe aan een nieuwe uitdaging. Onderzoek is een tijdrovend en solitair proces, waarbij je eenzijdig informatie de wereld in zend. Uiteindelijk ben ik actiegericht. Wat kun je doen met het verdiepte begrip, hoe kun je het gebruiken voor het bijdragen aan een cultuur die nog honderden of zelfs duizenden jaren mee kan? Dat zou pas echt duurzaam zijn. Duurzaamheid als rentmeesterschap.
Ik sta open voor opdrachten in het bedrijfsleven, en ben breed inzetbaar. Mijn benadering is strategisch en analytisch, met oog voor de sociale werkelijkheid.
referenties
“Elze is wonderfully brilliant. From brainstorming ideas to tactical execution, she delivers only the highest quality of work. She brings a lot of expertise and dives deeply into new topics and quickly masters them. She’s also a delight to work with. Working with her raised my standards for what is possible for a team to achieve.”– Carrie Staller. Business Development Director, Search Inside Yourself Leadership Institute (SIYLI)
“Elze is able to dig into opportunity and reshape it in an engaging way for multiple audiences. I supervised her work with a firm to identify a way to start using sustainability as a catalyst for change with employees and customers. She brings a very systemic view to the development of unique strategies.”– Cynthia Scott. Ph.D. Core Faculty, Presidio Graduate School.
blog
Goed voor het klimaat is slecht voor het milieu
Essay: waarom ‘de energie-transitie’ het tegendeel is van ‘groen’ of duurzaam Auteur: Elze van Hamelen Dit artikel verscheen in De Andere Krant op 27 juni
Solari Hero of the Week
Hero of the Week Elze van Hamelen January 20, 2025 “To make our civilization last for another 100 or even 1000 years, a very thorough